سیلیکون ماده ای با کارایی بالا و ویژگی های بی نظیری از جمله مقاومت در برابر اشعه ماوراء بنفش، مقاومت حرارتی بالا و قابلیت سازگاری با محیط زیست است. گروه صنعتی تمکورابر به عنوان متخصصانی که سال ها در زمینه سیلیکون در حال فعالیت هستند، از سه مزیت اصلی سیلیکون بهره می برند که پتانسیل استفاده از آن را در بخش های صنعت، پزشکی و حتی آشپزی و حوزه کودک و نوزاد را فراهم آورده است.

منشا سیلیکون چیست؟

قبل از اینکه به مواردی مانند کاربردهای فراوان سیلیکون پزشکی بپردازیم، ابتدا بهتر است با منشأ ساده سیلیکون شروع کنیم. سیلیکون طبیعی یا همان سیلیسیم دومین عنصر فراوان روی زمین است که بیش از 25 درصد از پوسته زمین را تشکیل می دهد. معمولاً سیلیسیم را می توان در طبیعت به صورت دی اکسید سیلیسیم یافت که جزء اصلی کانی کوارتز به شمار می رود.

سیلیس یک متالوئید سخت و شکننده با جلای فلزی و ساختاری کریستالی است. این ماده جادویی به عنوان یک متالوئید، دارای خواصی ما بین خواص فلزات و نافلزات است. سیلیس به خودی خود واکنش پذیری زیادی ندارد، به این معنی که ماده ای بی ضرر است و به خوبی با عناصر دیگر سازگار می شود. سیلیس یک ماده نیمه رسانا بوده و به وفور در ساخت قطعات رایانه ها و سایر وسایل الکترونیکی استفاده می شود.

 

سیلیکون اما یک ترکیب مصنوعی است و زمانی ایجاد می شود که اتم های سیلیس به اکسیژن متصل می شوند تا زنجیره ای از اتم های سیلیسیم و اکسیژن تکرار شوند. اغلب این پیوند با هیدروژن و کربن ترکیب می شود تا سیلیکون هایی با خواص متفاوت ایجاد شود.

سیلیکون به عنوان ماده ای غیر سمی ، مقاوم در برابر گرما و مواد شیمیایی، عایق و دارای توانایی دفع آب، شناخته شده است. موارد کاربردی سیلیکون بی پایان است و کاربرد گسترده آن را می توان در صنایع خودروسازی، هوافضا، آشپزی، الکترونیک، آرایشی و بهداشتی و صنایع پزشکی مشاهده کرد.

 

از سوی دیگر، دوام و ماندگاری بالا، سمیت کم و انعطاف پذیری زیاد پلیمر سیلیکون آن را به یک کاندید عالی برای استفاده در زمینه پزشکی تبدیل می کند.

شناخته شده ترین کاربرد سیلیکون مدیکال گرید در دهه 1960 در قالب پروتز سینه و به صورت ژل سیلیکون، در ایالات متحده بود. این واقعیت که سیلیکون را می توان به این روش و در داخل بدن استفاده کرد، گواهی بر سازگاری زیستی آن، یا توانایی تعامل ایمن با بدن انسان دارد.

سیلیکون پزشکی چیست؟

سیلیکون مدیکال گرید یا سیلیکون پزشکی، آن درسته از سیلیکون هایی هستند که نسبت به زیست سازگار بودن آزمایش شده و با تایید سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا (FDA) برای کاربردهای پزشکی مناسب هستند.

سیلیکون به طور گسترده برای تولید انواع تجهیزات پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد، زیرا در برابر باکتری ها مقاوم است و با مواد دیگر واکنش نشان نمی دهد. سیلیکون پزشکی (سیلیکون مدیکال گرید) به طور کلی با بافت های انسانی و مایعات بدن سازگار بوده و در مقایسه با سایر الاستومرها واکنش بافتی پایینی از خود نشان می دهد.

سیلیکون معمولا در ساخت و تولید انواع وسایل پزشکی با کاربرد های داخلی و خارجی مانند پروتز، باتری قلب و رگ های مصنوعی به کار می رود. سیلیکون‌های درجه پزشکی می‌توانند اجزای مهم بسیاری از تجهیزات پزشکی و مراقبت‌های بهداشتی باشند، زیرا ویژگی‌های منحصر به‌ فردی دارند که آن‌ها را برای تماس و استفاده مستقیم بر روی پوست بدن منسب ساخته است.

 به همین دلیل است که از این مواد برای تولید دستگاه ‌های پزشکی نیازمند انعطاف‌پذیری، انواع محصولات درمانی پوشیدنی و دستگاه‌های نظارت بر سلامتی استفاده می شود. بخشی از مواد سیلیکون پزشکی در ترکیب دارو های پوستی برای کمک به جذب و عملکرد بهتر استفاده می شود.

برای تولید دستگاه های پزشکی سیلیکونی، بسیاری از عوامل موثر بر کارکرد قطعات تولید شده باید در نظر گرفته شوند که ضامن دوام و بقای قطعه تولید شده در برابر شرایط سخت مختلف مانند گرما، فشار بالا، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و مواردی از این قبیل باشند.

تا زمان تایید و استفاده از سیلیکون مدیکال گرید، تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی در یافتن موادی که معیار های آنها را برای ساخت قطعات و مجموعه ‌های قالب‌گیری شده سیلیکونی سفارشی برآورده سازد، مشکل داشتند. اما پس از یافتن این پلیمر جادویی، سیلیکون پزشکی در موارد زیادی از جمله دندانپزشکی برای قالب گیری، جراحی، تولید محصولات مراقبت بهداشتی و سایر محصولات و دستگاه های پزشکی استفاده فراوان دارد.

 

امروزه، انواع مواد سیلیکونی با استاندارد های مختلف توسط تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی تولید و روانه بازار می شوند. این استانداردها به سه دسته غیرقابل کاشت پزشکی، کاشت محدود پزشکی و کاشت بدون محدودیت پزشکی تقسیم می شوند.

یکی از دلایل اصلی تبدیل شدن سیلیکون به یک ماده کلیدی برای کاربرد های پزشکی، زیست سازگاری آن و توانایی استفاده از سیلیکون مدیکال گرید در تولید طیف وسیعی از وسایل پزشکی حیات بخش مانند ضربان سازها و شانت های هیدروسفالی است.

نوآوری های صورت گرفته در علم مواد باعث شده است که مواد غیرقابل کاشت در ساخت دستگاه های پزشکی با سطوح سختی متفاوت مورد استفاده قرار گیرند.

سیلیکون پزشکی مایع گرید غیرقابل کاشت که برای قالب سازی استفاده می شود، می تواند با سطح پوست در تماس باشد اما استفاده از آن در قسمت های داخلی بدن مشکل ساز خواهد بود. لاستیک سیلیکون پزشکی باید تحت ارزیابی تست ایمنی خاص قرار گیرد.

سیلیکون پزشکی مایع، خود به سه دسته تقسیم می شود: تماس محدود، تماس طولانی مدت و تماس دائمی.

• تماس محدود: این دسته از سیلیکون مدیکال گرید برای ساخت دستگاه هایی استفاده می شود که با پوست، غشای مخاطی یا سطوح آسیب دیده و شکسته، و برای مدتی کوتاه در تماس هستند. این دسته سیلیکون ها دارای عمر مفید 24 ساعت یا کمتر است.
• تماس طولانی مدت: این ماده که به عنوان «سیلیکون پزشکی گرید مراقبت بهداشتی» نیز شناخته می شود که پس از انجام آزمایش هایی نظیر همولیز، سمیت ژنی، سمیت و کاشت داخل عضلانی با هیستوپاتولوژی، تایید و مورد استفاده قرار می گیرند. محصولات ساخته شده از این نوع سیلیکون، قابلیت تماس سطحی یا ایمپلنتی بیش از 24 ساعت و تا حداکثر 30 روز را دارد.
• تماس دائمی: این نوع از سیلیکون مدیکال گرید به عنوان  «سیلیکون پزشکی قابل کاشت طولانی مدت» نیز شناخته می شود. این دسته از انواع سیلیکونی پزشکی، باید تحت آزمایشات فیزیوشیمیایی و بیولوژیکی قرار گیرد که از پروتکل های آزمایش برای تماس طولانی مدت، از جمله سرطان زایی فراتر می رود.

 

مزایای استفاده از سیلیکون پزشکی

همانطور که ذکر شد، سیلیکون پزشکی، پلیمری است که استفاده از آن برای مصارف پزشکی و ارتباط مستقیم با پوست و حتی زخم باز بیماران بلامانع است. مواد موجود در ترکیبات سیلیکون مدیکال گرید، ویژگی هایی دارند که موجب می شود تا مواد ساخته شده از این ماده زیست سازگار، دارای ویژگیهای قابل توجهی باشد. برخی از مزایا و ویژگیهای استفاده از این محصولات عبارتند از:

• محصولات سیلیکونی که برای استفاده در پانسمان زخم ها تولید شده اند، به طور کامل قابلیت تبادل هوایی داشته و امکان جابجایی هوا و در نتیجه بهبودی هرچه سریعتر زخم را فراهم می کنند.
• تمامی محصولات تولید شده از سیلیکون پزشکی، ضد آب بوده و آب را به خود نیز جذب نمی کنند. همین موضوع موجب عدم چسبیدن آن به زخم و همچنین تسریع روند بهبود زخم ها و مانع از عفونی شدن آنها می گردد.
• سیلیکون پزشکی کاملا ضد حساسیت بوده و استفاده از آن حتی بر روی پوست های حساس به لاتکس و انواع محصولات پانسمان، بدون هیچ مشکلی اماکن پذیر است.
• خصوصیات و ویژگی های ساختاری سلیکون پزشکی موجب می شود تا این ماده از رشد انواع باکتری و قارچ جلوگیری کند.
• نرمی و انعطاف پذیری سیلیکون یکی دیگر از ویژگی های قابل توجه آن است که در محصولات پزشکی تولید شده از این ماده نیز نمود داشته و در نتیجه بیمار در هنگام استفاده از آن، احساس ناراحتی و کشیدگی در محل استفاده نخواهد داشت.
• شفافیت محصولات ساخته شده از سیلیکون مدیکال گرید، باعث می شود تا پزشک به راحتی بتواند مراحل مختلف روند درمان را پیگیری نماید.
• سیلیکون پزشکی علاوه بر انعطاف پذیری زیاد، در برابر پارگی و کشیدگی نیز مقاومت بسیار زیادی داشته و در دماهای بالا نیز این ویژگی خود را به طور کامل حفظ می کند.
• ویژگی های ساختاری پلیمر سیلیکون، این امکان را برای مهندسین و متخصصین گروه صنعتی تمکورابر فراهم کرده است تا لوازم پزشکی و قطعات مورد نیاز برای برخی از دستگاه های پزشکی را که نیاز به دقت و ظرافت بسیار بالایی دارند، با این ماده و با هندسه دقیق و کاملا مهندسی طراحی و تولید نمایند.
• مواد سیلیکونی بسیار آسان استریل می شوند و به کاهش خطر عفونت های باکتریایی کمک می کنند.

سیلیکون پزشکی برای چه مواردی استفاده می شود؟

سیلیکون پزشکی یکی از محصولات آزمایش شده بالینی است که برای تعامل ایمن با بدن انسان در یک محیط پزشکی طراحی شده است. کاربردها و اشکال متعدد سیلیکون مدیکال گرید، تعریف و طبقه بندی آن را دشوار می کند. اما قبل از اینکه بتوان آن را برای مصارف پزشکی استفاده کرد، باید از نظر تمام استانداردهای دقیق FDA  بررسی و تایید گردد. از آنجایی که سیلیکون پزشکی ایمن و بادوام است، می توان آن را برای تولید لوازمی با استفاده کوتاه مدت یا طولانی مدت به کار برد.

اقلامی مانند لوله ‌ها، نگهدارنده ‌های دندان، ایمپلنت‌ ها، ماسک ‌های تنفسی و ورقه ‌های ژل برای درمان انواع زخم و اسکار همگی حاوی سیلیکون پزشکی هستند. ورقه ژل سیلیکون یکی از محصولاتی است که اخیرا از سوی پزشکان و به ویژه جراحان مورد استقبال شدید قرار گرفته است.

 

عملکرد سیلیکون پزشکی در ژل سیلیکون و پمادهای سیلیکونی برای درمان اسکار

سیلیکون می تواند به اشکال مختلف برای کاربرد موضعی مورد استفاده واقع شود. در طیف داروها و تجهیزات درمانی موضعی، سیلیکون را می توان به عنوان پماد یا ژل روی پوست به کار برد. جایگزین جامد برای پماد سیلیکون پزشکی، روکش ژل سیلیکونی است که بافت و قوام لاستیکی دارد.

مکانیسم اصلی عملکرد سیلیکون مدیکال گرید، زمانی که به عنوان یک داروی موضعی برای درمان اسکار استفاده می شود، توانایی آن برای القای هیدراتاسیون و ترویج هموستاز اکسیژن و رطوبت در سطح پوست است.

این هموستاز یا ایجاد محیط بهینه برای درمان زخم، به پوست خشک و بافت اسکار اجازه می دهد تا پس از آسیب به ترمیم خود پرداخته و خاصیت ارتجاعی، هیدراتاسیون و استحکام کششی خود را به دست آورد.

 

سیلیکون پزشکی همچنین به تنظیم تولید کلاژن در محل اسکار کمک می کند. هنگامی که زخمی در قسمتی از بدن ایجاد می شود، سلول های کراتینوسیت اپیدرم پوست به همراه سلول های فیبروبلاست مقادیر زیادی کلاژن، یک پروتئین ساختاری برای ساخت سلول های پوستی، برای بازسازی پوست آسیب دیده سنتز می کنند.

 

 

اما در صورت عدم کنترل، انباشت کلاژن می تواند منجر به ایجاد اسکار نامنظم به شکل کلوئیدها و تشکیل اسکار هیپرتروفیک شود. با استفاده از ورقه ژل سیلیکون مدیکال گرید یا پماد سیلیکون پزشکی بر روی بستر اسکار، فعالیت فیبروبلاست کاهش می یابد و تولید کلاژن به صورت عادی انجام می شود. این فرایند با منظم و صاف شدن جای زخم همراه بوده و به یکسان شدن آنها با بافت اطراف محل اسکار و زخم کمک می کند.

 

تا اینجا با ویژگی ها، مزایا و همچنین یکی از کاربرد های اصلی سیلیکون مدیکال گرید آشنا شدیم. متخصصین گروه صنعتی تمکورابر این افتخار را دارند که با استفاده از علم روز دنیا، قادر به تولید انواع قطعات و ملزومات پزشکی با استفاده از سیلیکون پزشکی بوده و می توانند تا حدود بسیار زیادی شما را از محصولات وارداتی و هزینه های اضافی ناشی از خرید آنها بی نیاز سازند.

کافی است همین امروز با مشاورین و کارشناسان تمکورابر تماس بگیرید تا علاوه بر کسب اطلاعات بیشتر، سوالات خود را  نیز مطرح و سفارشات خود را نیز ثبت نمایید.